در فروردین ۱۴۰۰ مستندی تلویزیونی درباره مرتضی آوینی، نویسنده و مستندساز از سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد. شهلا شفیق، جامعه‌شناس و نویسنده، با توجه به محتوای این مستند به تحلیل استحاله اسلامیستی وجود زن پرداخته است. فروردين امسال مستند هشت قسمتی "آقا مرتضی" از سيمای جمهوری اسلامی پخش شد. از آنجا که اين مستند محصول سازمان اوج وابسته به سپاه پاسداران…
چه خبر از بهار؟ / شهلا شفيق نرسيده به خانه من پاساژی هست، و کنارش درختی که شاخ و برگ‌های انبوه و سخاوتمندش حريم پرنده‌های سبکبالی‌ست که پنهان از نظرها، در آن خلوت دلخواسته، به وقت شور و شيدائی آواز می‌خوانند. در روزهای پايانی زمستان، حتی اگر سگرمه‌های آسمان درهم باشد، با نغمه‌های شاد رسيدن بهار را جار می‌زنند. يقين دارم اگر…
آیا میان تجاوز و سلطه‌جویی با "عشق‌ورزی" ارتباطی هست؟ آیا ذهنيت اجتماعی بدون در نظر گرفتن چنین ارتباطی می‌تواند به انديشيدن درباره خشونت بر زنان بپردازد؟ شهلا شفیق، نویسنده و پژوهشگر، از جمله به این پرسش‌ها می‌پردازد. مفاهيم خشونت و رأفت عموما با هم سازگار نيستند. ذهن آدمی اين دو را در تقابل و تضاد می‌بیند. خشونت با خشم و…
یادداشتی از شهلا شفیق: گناهی که به جرم آن، جوانی هجده ساله، آموزگار تاريخ را در چند قدمی مدرسه در شهری در حومه پاريس الله‌اکبرگويان سر بريد و خود نيز با مقاومت در برابر پليس کشته شد، چه بود؟ اين آموزگار چه کرده بود که پناهنده‌ای که نه او را می‌شناخت و نه در آن شهر زندگی می‌کرد، به عملی چنين…
این روزها پاریس شاهد محاکمه جهادیست‌های متهم به شرکت در ترور اعضای هیئت تحریریه هفته نامه چارلی درهفتم ژانویه ۲۰۱۵ است. باز کردن پرونده این جنایت هولناک پرسش‌های بنیادی در باره رابطه مذهب و سیاست را بار دیگر بر می‌انگیزد. مقاله‌ای که در زیر ترجمه فارسی آن از نظرتان می‌گذرد به این موضوع می‌پردازد. این مقاله در ۲۵ فوریه ۲۰۱۵،…
امیر تتلو خواننده ایرانی بارها با موسیقی و فعالیت های اجتماعی اش از کنسرت ها تا فضای مجازی موجی ایجاد کرده است که طیف وسیعی از موافقان و‌مخالفانش را به حرکت و واکنش وا داشته است. نویسنده این مقاله از زاویه ای متفاوت به زندگی و کارنامه تتلو نگاه کرده است: هدف این سخن داوری در باره جدالی که پیرامون…
در روزهای کرونا زده، درانزوای قرنطينه، کلام و تصوير و آوا، از همه جا به سوی من و ما می‌آيد ؛ "همه جا"یی که در جهان ما دامنه ای بس گسترده يافته. هرجا که اينترنت در دسترس باشد، مداوما با ديگران، از جمله با آنها که فرسنگ‌ها از ما دورند، در رابطه ايم. و من سالهاست اثرات اين دگرگونی را…
آغاز شهریور ماه ۱۳۹۸: يک زن جوان برابر دادگاه انقلاب تهران خود را به آتش می کشد. یکی از مسئولان به او گفته که به شش ماه حبس محکوم شده، چرا که جسارت به خرج داده و قصد داشته برای تماشای مسابقه فوتبال تیم محبوبش وارد استادیوم شود. نام اين زن جوان سحراست. درادبيات فارسی، سحر، آندم که روشنائی صبحدم…
چند وچون کشتارمخالفان در دهه شصت که تا تصفيه خونبار زندانيان سياسی در تابستان شصت و هفت ادامه یافت، سال‌ها ازجمله پرسش‌های ممنوع در جمهوری اسلامی بود. خودی‌ترين رسانه‌های حکومتی هم ازوارد شدن به اين پرونده احتراز می‌کردند. در ميان اصلاح طلب‌های درون نظام نيز لاپوشانی مصلحت آميز این فاجعه دست بالا را داشت. در سال‌های اخير، به ویژه پس…
نزدیک به یک قرن پیش، فخرعظما ارغون، مادر سیمین بهبهانی را میان زنان روشنفکر و پیشرو "جمعیت نسوان وطنخواه" می یابیم. فعالیت‌های این انجمن، که به همت محترم اسکندری و جمعی از زنان روشنفکر و ترقی خواه ایرانی در سال ۱۹۲۲/۱۳۰۱ تشکیل شد، از برگزاری کلاس‌های آموزشی، تئاتر، راه پیمایی و جلسه‌های سخنرانی تا انتشار نشریه، همه در خدمت حقوق…
این مقاله از مجموعه مطالبی است که بی بی سی فارسی به مناسبت پنجاهمین سالگرد مه ۶۸ منتشر میکند.این مقاله از مجموعه مطالبی است که بی بی سی فارسی به مناسبت پنجاهمین سالگرد مه ۶۸ منتشر میکند. در سال ۱۹۶۸ کشورهای مختلف صحنه اعتراضات گسترده‌ای بودند و در ماه مه اعتصابات سراسری، کنترل دانشگاه‌ها، کارخانه‌ها و دیگر اماکن عمومی به…
وقتی به روند انقلاب ایران در سال ۵۷ فکر می کنیم، چهره شاپور بختیار، چه با او موافق بوده باشیم چه مخالف، گریبانمان را رها نمی کند، او مایه دردسر نظریات راست و چپی است که یا دلیل پیروزی اسلامگرایان را تنها در "استبداد شاهی" می بینند، یا سبب را در "مکر خمینی گرایان" می جویند که پیش از به…
در چند دهۀ اخیر، دنیای موسوم به مسلمان، در پرتو پيشرفت تبليغات اسلامگرایان، در حالت تحریک شدید اصول جنسیت محور مرد سالار به سر میبرد؛ اصولی که شریعت تجویز میکند. به ديده اسلامگرایی، که آزادی جنسی را محور فرهنگ غرب قلمداد می کند، احقاق حقوق زنان و همجنسگرایان بدترین آفت «غربی شدن» و نابود کنندۀ هویت اسلامی است. خشونتهای جنسی…
در کتابش، "با مادرم همراه ـ زندگينامه خود نوشت" (نشر سخن ،1390) سيمين بهبهانی از يافتن مزاری می گويد که دلش می خواهد سرانجام آنجا آرام گيرد. درسال شصت و دو، به خواهش دخترش، در جستجوی جائی باصفا ، کنار درختی يا جوی آبی برآمده تا پيکر نوه کوچکش ارژن را که سرطان به چنگال مرگش سپرده، به خاک بسپارند.…
زندگی فروغ فرخزاد بسیار کوتاه بود اما شعر او امروز با شکوفائی بیشتری به حیات خود ادامه می دهد. نسل های متفاوت، از هر دسته و گروه اجتماعی، در شعر او حس ها و حساسیت های عمیق خود را باز می یابند. شگفت نیست که اینهمه، در سرزمین ما، در شعر زنی که فروغ است رخ می دهد. چرا که…
*شهلا شفیق، نویسنده و پژوهشگر مقیم فرانسه است. سکوت همیشه حرفی برای گفتن دارد و گاه سکوت ها همانقدر می گویند که فریادها. این کلام در باره کشتار زندانیان سیاسی ایران در تابستان سال ٦٧ بسیار صادق است. در باره این کشتار سخن بسیار رفته و خواهد رفت. اینک به همت زندانی های سیاسی آن دوران و نیز مدافعان حقوق…
شهلا شفیق نویسنده وپژوهشگر مسکوب درباره خود می گوید که دوگانه و چندگانه است و صاحب خصوصیاتی متضاد: سخت گیر و جدی، سرخوش و طالب بی خیالی، شاد و در همان حال در عذاب مدام شاهرخ مسکوب درباره خود می گوید که دوگانه و چندگانه است و صاحب خصوصیاتی متضاد: سخت گیر و جدی، سرخوش و طالب بی خیالی، شاد…
اين همه چشم از حدقه در آمده، دريده از نفرت، خمار از حيرت، سرشار از حسرت، اين همه دهان کف کرده، باز به لعنت، غران به غيرت، اين همه دست درازشده، برای پوشاندن، نيشگون گرفتن، نوازش، کف زدن، اين همه سر و صدا، جيغ، داد، خنده، سوت، فرياد، و اين همه سنگ که برهنگی اش را نشانه گرفته، از جنس…
شهلا شفیق جامعه‌شناس پدیده بختیار اتحاد نانوشته میان اسلامیست‌ها و نیروهای چپگرا و لیبرال را در جریان انقلاب ایران به نمایش می‌گذارد وقتی به روند انقلاب ایران در سال ۵۷ فکر می کنیم، چهره شاپور بختیار، چه با او موافق بوده باشیم چه مخالف، گریبانمان را رها نمی کند، او مایه دردسر نظریات راست و چپی است که یا دلیل…
زناæ ایران به گونه‌ای شگفت، هم نماد شکست جمهوری اسلامی و چشم اسفندیار رژیم هستند و هم مایه زرق و برق ویترین‌های تبلیغاتی‌اش. وضعیت زنان در ایران، تابلوئی به غایت کوبیستی است. بدحجابی که حاکمان همواره نشانه پیشرفت دشمنان ارزیابیش کرده‌اند، تا آنجا پیش رفته است که حتی برخی هواداران محمود احمدی‌نژاد هم به آن آراسته‌اند. سپاه پاسداران فمینیسم را…